جراحی بینی از جمله عمل هایی است که دو عامل مهارت جراح و رعایت مراقبت های بعد از عمل تاثیر بسزایی در نتیجه آن خواهد داشت. هرچه مراقبت های بعد از عمل جدی گرفته شود، روند بهبودی سریعتر و دوره نقاهت کوتاه تر خواهد شد. اما سوال اینجاست که بعد از عمل رینوپلاستی چه نکاتی باید رعایت شود؟ آیا به این فکر کردید که عدم مراقبت بعد از جراحی بینی چه تاثیری در نتیجه جراحی خواهد داشت؟ به منظور آشنایی بیشتر با مراقبت های بعد از عمل تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
بعد از عمل بینی در بیمارستان چه کنیم؟
زمانی که عمل توسط جراح زیبایی بینی شما به پایان رسید شما به قسمت ریکاوری اتاق عمل منتقل خواهید شد تا در آنجا برای مدتی تحت مراقبت و نظارت دقیق باشید. پس از مدت کوتاهی به بخش انتقال خواهید یافت. ۴ تا ۳ ساعت بعد، شما از بیمارستان مرخص شده و به منزل باز می گردید. البته دانستن این نکته ضروری است که مدت زمان بستری و زمان ترخیص می تواند متغیر باشد.
تا زمانی که پرستار بخش به شما اجازه نداده است (حدود ۳ تا ۲ ساعت پس از عمل) خوردن و آشامیدن مطلقا ممنوع است. ظرف این مدت در صورتی که احساس تشنگی دارید فقط می توانید با دستمال کاغذی نمدار لب ها را مرطوب کرده یا چند قطره آب بر روی زبان بچکانید. از زمانی که پرستار به شما اجازه داد، تا ۶ ساعت فقط نوشیدنی های غیر ترش (نظیر آب آشامیدنی، آب نارگیل، آب آلوورا یا آب آناناس) مصرف کنید.
در عرض ۱۸ ساعت بعدی می توانید غذاهای آبکی و نیمه جامد (مانند سوپ، آش، فرنی، شیر برنج و غیره) مصرف نمایید. زمانی که ۲۴ ساعت از شروع خوردن و آشامیدن گذشت می توانید غذای نرم معمول منزل را آغاز نمایید (نظیر برنج و خورشت، گوشت یا مرغ پخته و له شده، نان تیلیت شده، کته ماست و غیره). لازم به ذکر است که استفاده از غذاهای سفت نظیر ساندویچ، کباب، ته دیگ و غیره تا دو هفته ممنوع می باشد.
بیشتر بخوانید: جراحی بینی طبیعی
در روز اول عمل بینی چه کنم؟
در هنگام بازگشت به منزل باید روی صندلی جلوی ماشین نشسته و پشتی صندلی را بطور ۴۵ درجه بخوابانید. پس از آنکه به منزل رسیدید، یک تشک نازک را بر روی زمین یا تخت انداخته، و در زیر محلی از تشک که سر روی آن قرار می گیرد دو عدد بالش گذاشته و در زیر محلی از تشک که شانه ها روی آن قرار می گیرند یک عدد بالش قرار دهید. این چیدمان بالش ها در زیر تشک باعث می شود که سر حدود ۳۰ سانتیمتر بالاتر از پاها قرار گیرد.
شما باید در این وضعیت بطور طاق باز به مدت ۳ روز استراحت مطلق نمایید. البته می توانید هر از گاهی چند قدم دور اتاق راه بروید، چیزی بخورید، دستشویی بروید و مجددا به تشک مخصوص خود بازگردید (استفاده از توالت ایرانی ممنوعیتی ندارد و نیازی به تهیه توالت فرنگی نیست). به منظور حفظ موقعیت طاق باز لازم است که هنگام خواب دو طرفِ سر و تنه را بالش بچینید تا ناخودآگاه هنگام خواب به پهلوی راست یا چپ غلت نزنید.
مراقبت های بعد از جراحی بینی
از آنجایی که در عمل رینوپلاستی ساختار بینی از جمله استخوان، غضروف و پوست دستخوش تغییرات گسترده ای می شوند، لذا هرگونه آسیب یا ضربه می تواند در نتیجه عمل تاثیرگذار باشد. به همین علت رعایت برخی از نکات بعد از عمل بینی بسیار حائز اهمیت است که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.
مصرف منظم داروها
پس از عمل در بینی شما تامپون قراردارد. معمولا این تامپونها ۳ تا ۲ روز بعد از عمل خارج می شوند. تا آن زمان شما می بایست فقط قرصها و کپسولهای تجویز شده را مصرف نمایید. سایر داروها شامل قطره، پماد، سرم و غیره بعد از در آوردن تامپون ها مورد استفاده قرار خواهند گرفت. به یاد داشته باشید که تنها مُسکن مجاز بعد از عمل تا ۱۰ روز فقط استامینوفن ساده یا استامینوفن کدئین است. ظرف این مدت از مصرف آسپیرین و سایر مُسکن ها خودداری کنید. قبل از مصرف هر گونه داروی دیگر در طی این ۱۰ روز با جراح پلاستیک بینی خود مشورت نمایید.
به منظور کاهش تورم لازم است که داروهای که پزشکتان تجویز کرده را طبق دستور مصرف کنید. از دیگر داروهای ضروری که توسط تجویز می شود، آنتی بیوتیک است که احتمال بروز عفونت بعد از عمل را کاهش می دهد. علاوه بر این، سرم های شستشو، قطره بینی و پمادهایی جهت ضدعفونی و ترمیم زخم ها توصیه می شود که بعد از خارج کردن تامپون استفاده می شود.
بیشتر بخوانید: نحوه چسب زدن بینی بعد از عمل
تعویض گاز استریل زیر بینی
فلسفه وجودی گازاستریلی که در زیر بینی شما قرار داده می شود این است که بینی شما تا سه روز ترشحات خونابه ای دارد. این گاز استریل ترشحات خونابه ای را جذب کرده و از جاری شدن آن بر روی صورت جلوگیری می نماید. صرف نظر از اینکه گاز استریل خونی شده یا نه، آنرا هر ۶ ساعت یکبار تعویض نمایید. در میان داروهایی که توسط جراح بینی شما برایتان تجویز شده گاز استریل و چسب وجود دارد.
برای تعویض گاز استریل، چسبِ رویِ آن را از روی گونه ها آزاد کرده و گاز را به آرامی بردارید. اگر گاز استریل به تامپون زرد رنگ داخل بینی چسبیده باشد، این دو را با ثابت نگاه داشتن تامپون و کشیدن گاز استریل از هم جدا نموده و قسمتی از تامپون را که از بینی خارج گردیده به آرامی قیچی کنید. هنگامی که گاز بطور کامل برداشته شد، یکی از گاز استریل های جدید را برداشته، آنرا با قیچی نصف کرده، نیمی از آن را تا کرده، بر روی بینی قرار داده و روی آن را همانند قبل چسب بزنید.
داشتن استراحت کافی
از آنجایی که عمل بینی یک جراحی به روش تهاجمی و با بیهوشی است، بهتر است در روزهای ابتدایی استراحت کامل داشته باشید. توجه اشته باشید که استراحت کامل بین سه تا 5 روز می تواند به بازگشت بدن و ریکاوری آن کمک شایانی کند. اکثر پزشکان توصیه می کنند که تا یک هفته از بازگشت به محل کار اجتناب کرده و از فعالیت های سنگین خودداری کنید.
نحوه خوابیدن بعد از عمل
یکی از مهمترین مراقبت های بعد از جراحی بینی، نحوه قرارگیری سر در موقعیت های مختلف است. توجه داشته باشید که بعد از عمل سر خود را بالا نگه دارید تا از التهاب و تورم جلوگیری شود. به همین علت توصیه می شود به هنگام خوابیدن در هفته های اول عمل، از چند بالش زیر سر استفاده کنید.
اجتناب از شستن داخل بینی و تخلیه بینی (فین کردن)
همانطور که اشاره شد، هرگونه ضربه یا آسیب به بینی می تواند در نتیجه عمل اثرگذار باشد. به همین علت توصیه می شود که از مالش، دستکاری و وارد کردن ضربه به بینی خود اجتناب کنید. همچنین، از تخلیه شدید بینی (فین کردن) بعد از عمل خودداری کرده و برای شستن بینی از سرم های شستشو استفاده نمایید.
بیشتر بخوانید: گلو درد بعد از عمل بینی
استفاده از کمپرس آب سرد
یکی از روش های موثر برای کاهش تورم ناش یاز عمل بینی استفاده از کمپرس آب سرد است. دقت نمائيد که از کیسه یخ استفاده نکنید، بلکه کمپرس آب سرد را به آرامی بر روی گونه خود قرار داده و از وارد کردن فشار خودداری کنید.
اجتناب از قرار گرفتن در زیر نورخورشید
یکی از نکاتی که باید بعد از عمل رعایت شود، خودداری از قرار گرفتن در معرض نورخورشید و هوای گرم است. نور خورشید باعث تیره‌تر شدن پوست، محل برش‌ها و زخم‌های به جا مانده از جراحی می‌شود. علاوه بر این، نور خورشید و گرمای ناشی از آن میزان تورم پس از جراحی را نیز افزایش می‌دهد. به همین علت از قرار گرفتن برای مدت طولانی در معرض نور خورشید خودداری کرده و با مشورت پزشک از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
خودداری از زدن عینک بعد از عمل
یکی از مراقبت های بعد از جراحی بینی، خودداری از زدن عینک بعد از عمل است، زیرا عینک بر روی بینی قرار گرفته و فشار وارده ناشی از عینک می تواند موجب آسیب بینی شود. اکثر پزشکان استفاده از عینک طبی و آفتابی را بعد از عمل بینی به مدت یک ماه منع می کنند و استفاده از لنز یا عینک های ژله ای را توصیه می کنند.
اجتناب از کشیدن سیگار
از دو هفته قبل از جراحی تا یک ماه پس از جراحی (یا حتی بیشتر) سیگار را ترک کنید. نیکوتین باعث اختلال در جریان خون شده و خطر ایجاد عوارض پس از جراحی را به شدت بالا می‌برد. هرچه مدت زمان طولانی تری از کشیدن سیگار خودداری کنید، روند بهبودی سریع تر پیش خواهد رفت.
اجتناب از ورزش و فعالیت‌های سنگین
انجام هرگونه ورزش و فعالیت جسمی می تواند سبب بروز خونریزی شود، لذا توصیه می شود به مدت یک ماه از انجام فعالیت های سنگین ورزشی خودداری کنید. توجه داشته باشید که اکثر ورزش ها مانند دوچرخه سواری، شنا و دویدن تا یک ماه اول ممنوع است. همچنین، ورزش هایی مانند بسکتبال که احتمال ضربه و آسیب به بینی وجود دارد باید پس از سه ماه با نظر پزشک انجام شود. البته ورزش های سبک مانند پیاده روی که سبب افزایش گردش خون و ضربان قلب نمی شود، دو هفته بعد از عمل بلامانع است.
بیشتر بخوانید: رژیم غذایی پس از عمل بینی
تغذیه پس از جراحی بینی
یکی از مهمترین و رایج ترین سوالاتی که اغلب افراد بعد از عمل بینی مطرح می کنند این است که بعد از عمل بینی چی بخورم یا چی نخورم؟ بدون شک تغذیه مناسب می تواند به بازگشت هرچه سریع تر بدن به حالت طبیعی کمک کرده و ترمیم زخم ها را بهبود ببخشد. داشتن یک رژیم غذایی سالم، متعادل و سرشار از پروتئین و ویتامین می‌تواند در به بهبودی زخم‌ها کمک کند.
مهمترین نکاتی که برای تغذیه بعد از عمل بینی باید رعایت شود، عبارتند از:
- پروتئين بخش مهمی در تغذیه پس از جراحی بینی برای بازسازی پوست، ماهیچه، غضروف و خون محسوب می شود.
- مواد غذایی مانند آجیل، گوشت، تخم مرغ، ماست، ماهی و سایر غذاهای پروتئینی به بدن کمک می‌کند تا بافت های آسیب دیده بینی را ترمیم نماید.
- ویتامین A و C را در رژیم غذایی خود بگنجانید، زیرا این ویتامین ها سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و از بدن در برابر انواع عفونت ها، محافظت می کند. بهتر است بدانید که ویتامین C در بازسازی کلاژن و بهبود زخم نقش بسزایی دارد.
- هرگونه تحریک بینی در هفته های اول پس از جراحی می‌تواند عوارضی را ایجاد کند که نتایج جراحی را تحت تاثیر قرار دهد. به همین علت از مصرف غذاهای مانند انواع فلفل های تند خودداری کنید. بهتر است بدانید که ادویه های تندی مانند فلفل قرمز می تواند سبب تحریک سینوس‌ها شده و تورم بینی را افزایش دهد.
- از آنجایی که نمک باعث تجمع مایعات و افزایش تورم می‌شود، در هفته های ابتدایی باید از مصرف نمک اجتناب کنید.
بازگشت به کارهای روزمره بعد از عمل
اکثر بیماران که جراحی بینی انجام دادند تمایل دارند که بعد از دو روز به سرعت بتوانند به کارهای روزمره خود بازگردند. بهتر است بدانید که بعد از جراحی بینی شما یک هفته لازم دارید که استراحت مطلق داشته باشید و حتی بعد از آن لازم است مراقبت های بعد از جراحی بینی را جدی بگیرید تا بتوانید هر چه سریع تر به محیط کار خود باز گردید. برای بازگشت سریع تر به محیط کار می توانید برای دو تا سه هفته از فعالیت های شدید ورزشی، شنا کردن، خم شدن، روابط جنسی و هر فعالیتی که فشار خون شما را افزایش می دهد، اجتناب کنید.
راهکارهایی برای کاهش درد و تورم بعد از عمل
مراقبت های بعد از جراحی بینی می تواند به کاهش درد، تورم و کبودی کمک کند. به طورکلی راهکارهای زیر برای کاهش درد و تورم موثر است:
- داروهای مصرفی طبق دستور پزشک و در زمان خودش مصرف شود .
- استراحت مطلق در یک هفته ضروری است .
- تا یک هفته از حمام کردن خودداری کنید .
- برای کاهش تورم و کبودی از کمپرس آب سرد استفاده کنید.
- خونریزی به مقدار کم در طی چند روز اول بعد از جراحی رایج است.
- سعی کنید بیشتر مایعات مصرف کنید
- از غذاهای مقوی و آبکی استفاده کنید .
- از خوردن غذاهای تند و پر نمک خودداری کنید .
- از فشار آوردن به بینی به خصوص در ماه های اول خودداری کنید .
- انجام دادن ورزش های سنگین تا 6 ماه ممنوع است .
- بعد از 2 ماه می توانید ورزش های سبک تر را آغاز کنید .
- چسب بینی را مرتب بزنید تا از ورم بینی شما کاسته شود.
- مسافرت بعد از عمل بینی تا 48 ساعت ممنوع است.
عوارض و اثرات عمل بینی
به طور کلی، عمل بینی مانند هر عمل دیگر دارای عوارض جانبی کوتاه مدت ناشی از مواد بیهوشی و خود عمل است. به طورکلی مواردی وجود دارد که بعد از عمل بینی طبیعی بوده و در عرض چند روز برطرف می گردد. مهمترین عوارض موقت بعد از عمل بینی عبارتند از:
- وقوع گلودرد
- گوش درد
- احساس تورم و التهاب زبان کوچک (بصورت احساس توده ای گوشتی که در گلو گیر کرده است)
- درد دندان های فک بالا
- تهوع و استفراغ ( گاهی حاوی لخته های خون است)
- مدفوع تیره رنگ
- اختلال در بلع
- احساس ترشحات پشت حلق
- آبریزش چشم
- عدم درک مزه ها
- عطسه
- تاری دید
- احساس پُری و سنگینی صورت
- خُرخُر
- سرگیجه
- تب خفیف
- ضعف و بیحالی پس از عمل
تمام موارد ذکر شده لزوما در همه افراد اتفاق نمی افتد و شدت عوارض نیز در افراد مختلف، متفاوت است. در هر حال تمام این عوارض موقتی بوده و بعد از چند روز استراحت برطرف می شود. شدت این علائم می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. توجه داشته باشید در صورت بروز خونریزی شدید، اختلال تنفس، سرفه شدید یا خس خس سینه به پزشک خود مراجعه نمایید.
کلام آخر
عمل بینی یا رینوپلاستی یکی از متداول ترین جراحی های زیبایی محسوب می شود که به بهبود ظاهر و عملکرد بینی کمک می کند. عوامل متعددی در موفقیت جراحی بینی نقش دارند که مهمترین آن ها مراقبت های بعد از جراحی بینی و انتخاب جراح خوب بینی است. به منظور دستیابی به نتیجه مطلوب از عمل بینی در اولین قدم به بهترین جراح بینی در تهران مراجعه کنید. پس از انجام عمل، مراقبت های بعد از جراحی، علاوه بر کاهش زمان بهبودی و افزایش روند بهبودی در نتیجه عمل بینی موثر است.
